De overgang

Gewicht en figuur tijdens de overgang

Veel vrouwen in de overgang worden zwaarder. Meer dan 50% van de vrouwen geeft aan dat haar figuur verandert, en haar gewicht toeneemt. Ongemerkt komt er steeds wat gewicht bij en het ontstaan van een buikje ligt op de loer.

Van peer naar appel

De peervorm die de meeste vrouwen van nature hebben verandert in de overgang in een appelvorm. De natuurlijke vetopslag op de heupen en dijen verschuift naar de buikzone. En dat heeft alles te maken met vermindering van vrouwelijke hormonen. Mannen hebben als ze zwaarder worden geen last van vetophoping op de dijen of heupen, maar op de buik. En dat zie je bij vrouwen in/na de overgang dus ook gebeuren. De taille neemt af en het vet zet zich meer af op de buik. Tel daarbij op dat de spieren van de buikwand ook wat minder stevig worden en het gevreesde buikje kondigt zich aan.

Vreetbuien Lees verder

Vrijen tijdens de overgang

Fysiek zijn er een aantal redenen te benoemen waarom vrijen tijdens de overgang minder makkelijk gaat. Hormoonschommelingen hebben immers invloed op het vrouwelijk lichaam, en kunnen klachten veroorzaken.

  • Vaginale droogheid.
  • Verlaagd libido. Dit is geen simpele kwestie van een avondje geen zin. Vrouwen kunnen in de overgang zelfs een afkeer van seks ontwikkelen. De lagere niveaus van oestrogeen, progesteron en testosteron hebben groot effect op het vrouwelijk lichaam en het lustgevoel.
  • Pijnlijke, gespannen borsten.
  • Menstruaties op de meest ongelegen momenten.
  • Urineverlies
  • Opvliegers

Vrijen in de overgang
Maar het gaat bij vrijen natuurlijk niet alleen om fysieke aspecten. Lees verder

Overgang en menstruatie

De overgang kondigt het einde aan van de vruchtbare periode van een vrouw. Zoals een meisje niet van de ene op de andere dag vruchtbare vrouw is geworden, is deze overgang van vruchtbaar naar onvruchtbaar ook een meerjarig proces. Over het algemeen speelt de overgang zich af tussen het 40e en 60e jaar. In deze levensfase krijgt de vrouw te maken met grote hormonale schommelingen en daarbij behorende overgangsklachten. De duur en intensiteit van de klachten zijn volstrekt onvoorspelbaar.

De eerste signalen die de vrouw krijgt dat de overgang zich aankondigt zijn over het algemeen veranderingen in de menstruatiecyclus. Die veranderingen vinden plaats in de periode tot aan de allerlaatste menstruatie; de menopauze. De fase ervoor noemen we de pre-menopauze, of de perimenopauze. De menopauze kun je pas achteraf vaststellen, je weet immers niet vooraf of je voor de laatste keer ongesteld bent. Pas als de menstruatie een jaar is weggebleven spreken we van de menopauze. Lees verder

De menopauze en bloedverlies

Vaak wordt de term menopauze gebruikt als synoniem voor de overgang. De menopauze is echter de allerlaatste menstruatie. Pas als de menstruatie een aaneengesloten jaar is weggebleven, spreken we van de menopauze. Vanaf dat moment is de vrouw onvruchtbaar, en komt haar cyclus ook niet meer terug.

Wat nou als er na dat jaar toch weer sprake is van vaginaal bloedverlies? Lees verder

Leeftijd, overgang en zwangerschap

De overgang is de afronding van de vruchtbare periode. De vrouw raakt door haar natuurlijke voorraad eicellen heen. Zijn de eicellen op, dan vindt er geen eisprong meer plaats en blijft de menstruatie definitief weg. Dus pas na de menopauze is de vrouw definitief niet meer vruchtbaar. Maar iedere menstruatie tijdens de overgang, tot aan de menopauze, is een lichamelijke reactie op een vrijgekomen eicel. En dus kan de vrouw, zolang er nog een eisprong plaatsvindt, zwanger worden.

Zwanger
De overgang vindt over het algemeen plaats tussen het 40e en 60e levensjaar. Het is een proces van meerdere jaren, waar geen exacte leeftijd of doorlooptijd aan kan worden gekoppeld. Niet aan de overgang zelf, maar ook niet aan de menopauze. Gemiddeld heeft 50% van de vrouwen rond haar 50e jaar haar menopauze gehad. En is dan dus niet meer vruchtbaar. De resterende 50% in meer of mindere mate dus nog wel. Lees verder

Vervroegde overgang of vroeg in de overgang?

Iedere vrouw komt, vroeger of later, in de overgang terecht. Bij de geboorte heeft een vrouw in aanleg honderdduizenden eicellen in het lichaam. Dat is de natuurlijke voorraad waarmee zij het in het leven moet doen. Vanaf de eerste dag neemt het aantal eicellen al af. Als die voorraad eicellen sterk vermindert, dan raakt de vrouw in de overgang. De overgang van de vruchtbare naar niet vruchtbare periode. De gemiddelde leeftijd voor de definitief laatste menstruatie, de menopauze, ligt in Nederland rond de 51 jaar. Een aantal jaren voor de menopauze beginnen de hormoonschommelingen van de pre-menopauze, de perimenopauze. Dat merkt de vrouw vaak als eerste aan veranderingen in haar menstruatiecyclus. En hoewel de vruchtbaarheid in die fase terugloopt is de kans op zwangerschap nog wel aanwezig.

Er is geen exacte leeftijd te noemen voor de menopauze. 51 Jaar is een gemiddelde. Er zijn vrouwen die vroeger of later dan met 51 jaar in de menopauze komen. En dat is volkomen natuurlijk. Er kan sprake zijn een redelijke late of vroege overgang of menopauze. Maar een vervroegde overgang is niet hetzelfde als een vroege overgang.

Wanneer spreken we van een vervroegde overgang? Lees verder

In de overgang zonder baarmoeder?

Als een vrouw ernstige last heeft van vleesbomen, een verzakking, baarmoederhalskanker of endometriose kan een gynaecoloog besluiten de baarmoeder volledig te verwijderen; een hysterectomie.

Baarmoeder
Veel vrouwen denken dat je na het verwijderen van de baarmoeder in de overgang komt. Dat is niet het geval. Niet de baarmoeder maar de eierstokken zijn verantwoordelijk voor de productie van vruchtbaarheidshormonen. En pas als die hormoonproductie sterk afneemt start de overgang. Waarschijnlijk met alle bijbehorende overgangsklachten. Van de bekende opvliegers en zweetaanvallen tot stemmingswisselingen en slaapproblemen. Lees verder

Borstkanker en vervroegde overgang

Normaliter komt iedere vrouw vanzelf in de overgang terecht. Gemiddeld start tussen haar 40e en 50e jaar de perimenopauze. Dat zijn de jaren voorafgaand aan de menopauze. In Nederland ligt de gemiddelde leeftijd van de allerlaatste menstruatie – de menopauze- rond het 51e jaar. Als een vrouw in de overgang raakt begint een proces waarin ze haar vruchtbare levensfase afrond.

Soms kunnen vrouwen vervroegd in de overgang komen. Er is sprake van een vervroegde overgang als de vrouw jonger is dan 40 jaar. Bij veel behandelingsvormen tegen borstkanker bestaat het risico op vervroegde overgang. Denk aan hormoontherapie, bestralen en/of chemotherapie. Lees verder

Van pre-menopauze naar post-menopauze

De overgang staat letterlijk voor de overgang van de vruchtbare naar de niet vruchtbare fase in het leven van een vrouw. Het is een proces van jaren, waar alle vrouwen tussen hun 40e en 60e doorheen gaan. Hormoonschommelingen en afnemende productie van vrouwelijke hormonen hebben effect op het welbevinden van vrouwen. Ze ervaren niet alleen lichamelijk, maar ook geestelijk klachten. Het tijdstip waarop de overgang begint, de totale duur en de intensiteit van symptomen kan onderling sterk verschillen.

De overgang bestaat uit 3 fasen. Lees verder

De overgang is de menopauze?

De woorden overgang en menopauze worden over het algemeen gebruikt om het einde van de vruchtbare periode van een vrouw aan te geven. De overgang is echter het natuurlijke proces van meerdere jaren, waar de menopauze onderdeel van uitmaakt. De definitief laatste menstruatie noemen we de menopauze. Omdat vrouwen in de overgang soms langere periodes zeer onregelmatig menstrueren, kan de menopauze pas met zekerheid worden vastgesteld nadat de menstruatie een jaar is weggebleven. Dus altijd met terugwerkende kracht.

Wat gebeurt er in de overgang? Lees verder

Is de overgang begonnen?

Hoe weet je nu of de overgang is begonnen? Wat zijn overgang symptomen? Is er een overgang leeftijd te benoemen?

Iedere vrouw is uniek. En dus heeft zij een unieke menstruatiecyclus en bijbehorende vruchtbaarheid. Ook de afronding van de vruchtbare periode verloopt bij iedere vrouw anders. Vroeg of laat doorloop je de fasen van de overgang: pre-menopauze, menopauze en post-menopauze.  Van de eerste overgangsverschijnselen tot het definitief wegblijven van de menstruatie. En het hervinden van een nieuwe (hormonale) balans. De overgang kondigt zich niet aan op een exacte leeftijd of met vaststaande overgangsklachten.

overgang Lees verder

Hoe lang duurt de overgang?

Als de eerste overgangsverschijnselen zich aankondigen, willen vrouwen graag weten waar ze aan toe zijn. Hoe lang gaat de overgang duren? De afsluiting van de vruchtbare periode verloopt voor iedere vrouw echter anders. De tijd tussen het onregelmatiger worden van de menstruatiecyclus en de menopauze (allerlaatste menstruatie) is gemiddeld vier jaar. Niet alleen in de periode tot de laatste menstruatie kunnen vrouwen overgangsklachten ervaren, maar ook in de periode erna: de post-menopauze. Het lichaam is duidelijk op zoek naar een nieuw hormonaal evenwicht. Sommige vrouwen hebben gedurende 10 jaar overgangsklachten, terwijl anderen slechts een korte(re) periode ervaren  dat ze in de overgang zijn. Het draaiboek en de tijdsduur van dit ingrijpende veranderingsproces ligt dus niet vast.

Overgangsklachten op een rijtje

Gemiddeld vindt de allerlaatste menstruatie – de menopauze- plaats rond het 51e jaar. In de overgang, de jaren voor en na die menopauze, ervaren veel vrouwen overgangsklachten. Over die klachten valt weinig te zeggen qua duur, heftigheid en frequentie. Het is begrijpelijk dat vrouwen naar elkaars ervaringen luisteren, maar ook belangrijk dat ze zich realiseren dat zij uniek zijn. Dus dat het volkomen natuurlijke proces van de overgang bij iedere vrouw totaal anders verloopt.

Lees meer over de 12 meest voorkomende overgangsklachten. Lees verder