Zeg je overgang, dan zeg je opvliegers. Opvliegers behoren tot de meest bekende overgangsklachten en vaak ook de meest gehate. Niet alleen omdat de sensatie van een interne hittegolf heel vervelend is, maar ook omdat het zweten en de roodheid zeer goed zichtbaar zijn. Het zweten veroorzaakt vaak doorweekte plekken in kleding en soms ook transpiratiegeur. De opvallende roodheid maakt een vrouw onzeker, zeker ook omdat het soms met blozen wordt verward. En is de opvlieger voorbij? Dan voelt het bezwete lichaam al snel koud aan.
Alle artikelen met
Lichamelijke overgangsklachten
Als je vrouwen vraagt naar overgangsklachten dan noemen ze direct ‘opvliegers’. Inwendige ‘hittegolven’ die ontstaan door miscommunicatie tussen het brein en de hormoonhuishouding. Het brein denkt dat je oververhit raakt en reageert. Het gevolg? De vlammen slaan je uit, overmatig transpireren, rode huid, soms hartkloppingen en duizeligheid.
En juist die hartkloppingen vragen om extra aandacht.
De overgang kondigt het einde aan van de vruchtbare periode van een vrouw. Zoals een meisje niet van de ene op de andere dag vruchtbare vrouw is geworden, is deze overgang van vruchtbaar naar onvruchtbaar ook een meerjarig proces. Over het algemeen speelt de overgang zich af tussen het 40e en 60e jaar. In deze levensfase krijgt de vrouw te maken met grote hormonale schommelingen en daarbij behorende overgangsklachten. De duur en intensiteit van de klachten zijn volstrekt onvoorspelbaar.
De eerste signalen die de vrouw krijgt dat de overgang zich aankondigt zijn over het algemeen veranderingen in de menstruatiecyclus. Die veranderingen vinden plaats in de periode tot aan de allerlaatste menstruatie; de menopauze. De fase ervoor noemen we de pre-menopauze, of de perimenopauze. De menopauze kun je pas achteraf vaststellen, je weet immers niet vooraf of je voor de laatste keer ongesteld bent. Pas als de menstruatie een jaar is weggebleven spreken we van de menopauze.
Vaak wordt de term menopauze gebruikt als synoniem voor de overgang. De menopauze is echter de allerlaatste menstruatie. Pas als de menstruatie een aaneengesloten jaar is weggebleven, spreken we van de menopauze. Vanaf dat moment is de vrouw onvruchtbaar, en komt haar cyclus ook niet meer terug.
Wat nou als er na dat jaar toch weer sprake is van vaginaal bloedverlies?
Vrouwen met heftige overgangsklachten zoeken vaak naar tips en hulp om die klachten te verminderen.Helaas hebben zij vaak onvoldoende baat bij praktische aanpassingen in het dagelijks leven zoals meer sporten, het voedingspatroon veranderen, acupunctuurbehandelingen, kruidenthee, etc. Voor deze vrouwen in de overgang bestaat de mogelijkheid om hormoonpreparaten te gebruiken. Uiteraard alleen op voorschrift van een (huis)arts.
De arts zal op basis van de overgangsklachten beoordelen welke behandelingsmogelijkheden er zijn. En kan besluiten een behandeling met hormonen in te zetten. Zo’n behandeling bestaat uit oestrogeen, maar soms ook progestagenen of een combinatie van beide. Progestagenen zijn de synthetische vorm van progesteron.De medicijnen worden in tabletvorm verstrekt, als zetpil, neusspray, pleister of als vaginale crème.Ook de anticonceptiepil kan worden voorgeschreven.
Over hormonale veranderingen tijdens de puberteit en zwangerschap is veel geschreven en wordt ook veel en makkelijk gesproken. Gaat het echter over de overgang en overgangsklachten bij vrouwen, dan wordt het lastiger.
De volkomen natuurlijke overgangsfase van vruchtbare vrouw naar onvruchtbare vrouw lijkt soms wel een taboe. Het stereotiepe beeld van de vrouw met een kort lontje die van de ene opvlieger in de andere opvlieger schiet is redelijk hardnekkig. Terwijl overgangsklachten er in alle soorten en maten zijn. En het juist voor vrouwen in de overgang belangrijk is om informatie, ervaringen en tips te delen. Zodat ze weet dat ze niet alleen staat in dit proces. En ze de overgangsverschijnselen herkent en weet hoe ze daar zo goed mogelijk mee om kan gaan.
Als de vrouw in de overgang terechtkomt verandert er veel. Het is de afronding van haar vruchtbare leeftijd, een natuurlijk veranderingsproces. Maar dat wil nog niet zeggen dat deze fase in het leven van de vrouw probleemloos verloopt. Over het algemeen ervaren alle vrouwen overgangsklachten. Iedere vrouw is uniek, en dat geldt ook voor vrouwen in de overgang Dus niet alleen de overgang en overgangsklachten kunnen onderling sterk verschillen, maar ook de wijze waarop de vrouw ermee omgaat.
Als je vraagt naar klachten die bij de overgang horen, dan noemt iedereen de opvliegers. Een overbekende overgangsklacht. Sommige vrouwen kunnen naast lichamelijke overgangsverschijnselen ook behoorlijk last krijgen van mentale klachten. Sombere gevoelens en stemmingswisselingen. Voor een vrouw kan het heel beangstigend zijn zichzelf soms ‘kwijt te raken’ tijdens de overgang. Tijdelijk geen grip meer te hebben op haar emoties. Die angstgevoelens lijden soms tot hyperventilatie.
De overgang is een volkomen natuurlijk proces en de meeste overgangsklachten zijn onlosmakelijk met dat proces verbonden. Lichamelijke en geestelijke klachten kunnen heel vervelend zijn, maar ze zijn wel onschuldig en verdwijnen uiteindelijk na de overgang. De overgang bij vrouwen kan jaren duren. En overgangsverschijnselen dus ook. Sommige overgangsklachten bij vrouwen zijn heel bekend, zoals opvliegers, transpireren en onregelmatige menstruaties.
Gemiddeld vindt de allerlaatste menstruatie – de menopauze- plaats rond het 51e jaar. In de overgang, de jaren voor en na die menopauze, ervaren veel vrouwen overgangsklachten. Over die klachten valt weinig te zeggen qua duur, heftigheid en frequentie. Het is begrijpelijk dat vrouwen naar elkaars ervaringen luisteren, maar ook belangrijk dat ze zich realiseren dat zij uniek zijn. Dus dat het volkomen natuurlijke proces van de overgang bij iedere vrouw totaal anders verloopt.